Muda, Mura, Muri Nedir?

Muda, mura ve muri Japon dilinde israf, atık anlamına gelmektedir. Toyota üretim sisteminde, yalın üretimin düşmanları olarak tabir edilen israf bütünlüğü üretim sürecindeki aksaklıklara neden olan unsurlardır. Yani, israfın varlığı, üretim süreçlerinde verimsizliklere ve problemlere yol açar. Genel olarak 3M, üretim süreçlerinin içerisindeki düzensizliklerin ve israfların temel nedenlerini oluşturur.

Muda, Mura, Muri Kavramları

Muda(israf), mura(eşitsizlik) ve muri(eşitsizlik) anlamlarına gelen ve üretimdeki plansızlıkları, hataları ve israfları belirten kelimeler olarak adlandırılır. Toyota’nın belirlediği üç ana atık türü, birbirinden ayrı görünen ancak birbiriyle bağlantılı olan israfa neden olan sebeplerdir ve yalın üretimin gerçekleşmesine engel olurlar.

Muda(İsraf):

Bir değer yaratmayan, israf olarak değerlendirebilecek her türlü faaliyetin ve yalın üretimdeki atıkların belirlendiği süreci temsil eder. Mudaya göre israflar 7 ana kategoriye ayrılır;

Taşıma: Ürünlerin veya malzemelerin bir yerden bir yere gereksiz yere transferidir.

Stok: Bekleme, onarım ve aşırı üretim nedeniyle ortaya çıkan stok israfıdır.

Hareket: Bir çalışanın ya da makinenin işlem gerçekleştirmek için sarf ettiği aşırı veya gereksiz hareketidir.

Bekleme: Operatörlerin, makinelerin çalışması, ekipmanların arızalanması veya gerekli parçaların gecikmesi sırasında boşta beklemesidir.

Aşırı üretim: Beklenen ve istenenden fazla yapılan üretimdir.

Aşırı işlem: Yanlış ve gereksiz süreç ilerlemesinden kaynaklanan parçaların üzerinde yapılan gereksiz işlemlerdir.

Kusurlar: Kalite standartlarını karşılamayan veya kusurlu malzemelerin yeniden işlenmesi ya da hatalı ürünlerin yeniden üretilmesidir.

Muri (Aşırı yük):

Aşırı yük anlamına gelen Muri, Mura’dan ve süreçteki fazla israftan kaynaklanabilir. Ekipmanların ve insan gücünün kapasitesinin üzerinde çalıştırılması, makineler için yıpratıcı olup arızaya sebep olurken, insan gücünde strese ve verimsizliğe yol açabilir. Etkili olmayan iş gücü, hata ve kusur yaratabilir.

Mura(Eşitsizlik):

Planlama, zamanlama hataları, çalışma hızı ve mudalardan kaynaklanabilecek dengesiz dağılımlara mura denir. Mura, süreçlerin düzenli ve stabil ilerlemesine engel olur. Dengesiz dağılımlar ağırlık verilen tarafta baskıya neden olurken, duraklayan süreçlerde aksaklıklara veya tedarikte açıklarına yol açabilir.

Yalın üretimin üç düşmanı olarak adlandırılan bu israf türleri, sadece fabrika gibi üretim ortamlarında değil, ofis ve hizmet veren ortamlarda da ortaya çıkabilir. Hatta, ofis ortamlarında daha gizli ve yoğun oldukları söylenebilir. Fabrikalarda süreçler ve envanterler görünürken, ofis ortamlarında bu iş süreçleri mail kutularında ve IT sistemlerinde gizli halde bulunur.

Bu üç kavram birlikte ele alındığında, iş süreçlerinin daha verimli, dengeli ve sürdürülebilir hale getirilmesine yardımcı olur. Toyota Üretim Sistemi’nde ve yalın üretim yaklaşımlarında, bu üç israf türünü minimize etmek, kaliteli ve verimli üretim süreçleri oluşturmanın temel taşlarından biridir.

Sürekli İyileştirme Çözümü & Yalın Üretim Platformu

oneri.io, işletmelerin yalın üretim, OPEX, Kaizen, 5S gibi kağıt ve Excel üzerinde yürüttüğü iyileştirme süreçlerini dijital platforma taşıyan bir çözümdür. Çalışan Öneri Sistemi, Kaizen, 5S Denetimi, Ramak Kala Raporlama, Öğrenilmiş Ders, Aksiyon Yönetimi ve Müşteri Talep Yönetimi olmak üzere toplamda 7 modülü vardır. Tüm modüller entegre bir şekilde çalışır.

oneri.io ile işletmeler aşağıdakiler dahil çok daha fazla süreçleri kolaylıkla yönetebilir:

  • Sahadan gelen çalışan bildirimlerini anlık olarak toplayabilir,
  • Kaizen çalışmalarını yürütebilir,
  • 5S denetimlerini yönetebilir,
  • Ramak kala olayları raporlayabilir,
  • İyileştirme çalışmalarını kaydedebilir ve kurumsal hafızayı güçlendirebilir,
  • Müşterileri taleplerini toplayabilir.

Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Benzer Bloglar

Gemba Yürüyüşü Nedir?

Gemba, Japonca bir kelimedir ve Türkçe’de “gerçek yer” anlamına gelir. Bir Yalın Üretim tekniği olan Gemba, çalışma alanında verimsizlikleri tespit etmek ve iyileştirmeler yapmak amacıyla kullanılır. Şirket içinde verimlilik, güvenlik, üretim gibi konularda sürekli iyileştirmeler yapmak isteyen işletmelerin Gemba’yı en iyi şekilde anlaması gerekir. Bu blog yazımızda Gemba ile ilgili birçok bilgiyi ele alacağız. Gemba […]

Devamını Oku

Darboğazlara Karşı Yalın Üretimde Verimliliği Nasıl Korursunuz?

Üretim hattında beklenmedik darboğazlar ortaya çıktığında, Yalın Üretim’de verimliliği nasıl sürdürebilirsiniz? Cevaplar için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz. Darboğaz Nedir ve Üretim Sürecinde Nasıl Ortaya Çıkar? Darboğaz, bir üretim sürecinde, belirli bir aşamanın kapasitesinin üzerindeki talepler nedeniyle sürecin yavaşlaması veya durmasıdır. Üretim akışında darboğaz, bir operatörün yetersiz performansı, makine arızaları, departmanlar arası koordinasyon eksikliği veya malzeme […]

Devamını Oku

Jidoka Felsefesi Nedir?

Bu blog yazımızda Jidoka’nın ne olduğunu, Yalın Üretim ile ilişkisini ve nasıl uygulandığını ele alacağız. Jidoka Felsefesi Nedir? Jidoka, makinelerin anormal bir durumu algıladığında otomatik olarak çalışmayı durdurduğu ve operatörlerin bu hatanın tekrarını önlemek amacıyla arızayı düzeltmeye çalıştığı bir yalın üretim prensibidir. Otonomasyon olarak da bilinen bu prensip, üretim süreçlerinde arıza oluşmasını önlemek veya arızayı […]

Devamını Oku

İş Verimliliği Nedir? Artırmanın Yolları ve İpuçları

Günümüzde işletmeler, hızla değişen ve rekabetçi piyasalarda ayakta kalabilmek için sürekli olarak verimlilik ve üretkenliklerini artırmanın yollarını aramaktadır. Bu bağlamda, genellikle ihmal edilen iş akışı verimliliği, büyük bir öneme sahiptir. İş akışını daha verimli hale getirmek, işletmelerin verimliliği artırması ve hedeflere ulaşması için bir fırsattır. Öte yandan, verimli bir iş akışı müşterilerle sağlıklı ilişkiler kurmanın, […]

Devamını Oku

İç Denetimlerle Sürekli İyileştirme Nasıl Sağlanır?

Sürekli iyileştirme, sürdürülebilir bir büyüme elde etmek ve rekabet gücünü korumak isteyen işletmeler için önemli bir metodolojidir. Bu metodoloji sayesinde işletmeler, büyümeyi engelleyen verimsizliklerini fark eder. İyileştirme alanlarını belirler ve bunlar için önlemler alır. Sonuç olarak, uzun vadeli bir başarı elde eder. Sürekli iyileştirmenin anahtarı, politikaları, uygulamaları ve süreçleri düzenli olarak gözden geçirmek ve verimsizlikleri […]

Devamını Oku

Yalın Denetim Nedir?

Yalın üretim, israfı en aza indirmeyi, verimliliği artırmayı ve müşteriye maksimum değeri sunmaya odaklanan bir yaklaşımdır. Yalın Denetimi ise yalın prensiplerinin iç denetim sürecine uygulanmasıyla ilgilidir. Bu blog yazımızda Yalın Denetim ile ilgili detayları ele alacağız. Yalın Üretim Tanımı Yalın üretim, üretim süreçlerinde israfı minimize ederek verimliliği artırmayı amaçlayan bir yaklaşımdır. Değer yaratmayan her türlü […]

Devamını Oku